Kiedy można uzyskać zwolnienie od kosztów

Artykuł 267 K.p.a. wprowadza instytucję prawa ubogich. Pozwala ona organowi administracyjnemu na zwolnienie strony w części lub całości z obowiązku ponoszenia opłat i kosztów postępowania, w razie „niewątpliwej niemożności” ich poniesienia.

Organem właściwym w sprawie zwolnienia od kosztów postępowania pozostaje ten sam organ, który rozpoznaje daną sprawę merytorycznie.

Kto decyduje

Ma to uzasadnienie w art. 267 Kodeksu postępowania administracyjnego, gdyż organ, który pozostaje właściwy do prowadzenia postępowania w sprawie, jest właściwy również do rozstrzygnięcia wymienionej kwestii procesowej. Przepis ten nie określa wyraźnie w jakiej formie ma orzekać organ. W takiej sytuacji powinien mieć odpowiednie zastosowanie art. 264 § 2 K.p.a., ponieważ rozstrzygnięcie w sprawie zwolnienia od kosztów postępowania jest orzeczeniem w sprawie kosztów postępowania. Stąd też rozstrzygnięcie w sprawie zwolnienia od kosztów postępowania następuje w formie postanowienia, na które służy zaskarżenie w formie zażalenia.

Ciężar udowodnienia

Strona ubiegająca się o zwolnienie od ponoszenia kosztów postępowania powinna przedstawić informacje o swoim stanie majątkowym i sytuacji finansowej i życiowej oraz tak je udokumentować, aby wykazać niewątpliwą niemożność ich poniesienia.

W przypadku rozstrzygnięć opartych na uznaniu administracyjnym obowiązki organu w zakresie postępowania dowodowego są znacznie szersze niż przy ograniczeniach ustawowych. Występując o ulgę strona ma obowiązek przedstawienia swojej sytuacji majątkowej i życiowej...